تخم گشنیز و هزار فایده

گشنیز، گیاهی است که به میزان فراوان در تهیه غذاها مورد استفاده قرار می گیرد. اغلب گشنیز تولیدی ایران که حدوداً ۶۵ درصد کل کشور است. در شهرستان نهاوند استانِ همدان و بقیه در شهرستان هایی نظیر اقلید برداشت می شود. گشنیز علاوه بر دادن طعم و بوی مطبوع به غذا، دارای ارزش غذایی بالایی نیز هست. طبع گشنیز سرد و خشک است.

از برگ و ساقه گشنیز به عنوان سبزی جات خوردنی استفاده می شود. تخم این گیاه ادویه ای است که عطر قوی دارد. و از آن در آشپزی ایرانی استفاده می گردد. در طب سنّتی نیز از آن استفاده می کنند. از تخمِ این گیاه برای تصفیهٔ خون و استفاده در شیرینی جات خانگی بهره می برند. در صنعت عطر سازی هم کاربرد بسیار دارد.

تفاوت گشنیز و جعفری

برخی این گیاه و جعفری را باهم اشتباه می گیرند. فرق جعفری با گشنیز در خواص، عمر، ارتفاع گیاه و … است. اصلی ترین روش تشخیص جعفری از این گیاه از طریق برگ است. گشنیز دندانه های بیشتری نسبت به جعفری دارد. گشنیز قابلیت فوق العاده ای در کاهش قند خون دارد. و به همین خاطر افراد دیابتی باید آن را در سبد غذایی شان جای دهند. این گیاه یکی از بهترین تقویت کننده های مغز، معده و قلب است. و با عملکردی که روی کبد، دارد مشکلات پنهان و پیدای کبد را نیز برطرف می کند. در گرمای تابستان اگر دچار گرمازدگی و عطش شدید، کافی است عصاره گشنیز را به شربت اضافه کنید. یا بعد از نوشیدن مقداری آب، دم‌نوش آن بنوشید.

خواص گشنیز خشک و خام

• حاوی ویتامین A، ویتامین C، ویتامین B6، آهن، منیزیم، کلسیم، پتاسیم و فیبر است.
• به عنوان دوای معده و بهبود دهنده عمل گوارش و هضم غذا شناخته شده است. و تحقیقات نشان می دهد که مصرف آن باعث دفع سرب و آلومینیوم نیز می شود.
• خاصیت ضد نفخ و اشتها آوری دارد.
• دم کرده تخم گشنیز از سیلان منی جلوگیری می کند.
• مانع ترش شدن غذا در معده میشود. همچنین درد صفرا را تا حد بسیار زیادی تسکین می دهد.
• برای درمان وسواس و خفقان بسیار خوب است.
• به عنوان سبزی کاهش دهنده قند خون شناخته شده است و این کار را با تحریک ترشح انسولین انجام می دهد. این تاثیر به حدی است که آن را گیاه ضد دیابت نیز می نامند.
• درمان جوش های دهان و تسکین درد دهان با این سبزی امکان پذیر است.
• مصرف این گیاه برای بهبود عملکرد کبد مفید است.
• برای مقابله با باکتری سالمونلا مفید است.
• خاصیت ضدالتهابی دارد و علایم آرتریت را برطرف می کند.
• از بدن در برابر عفونت های دستگاه ادراری محافظت می کند.

فواید تخم گشنیز

• نیرو دهنده قلب و نشاط آور است.
• خاصیت نیرو دهنده، هضم کننده غذا و باد شکن دارد.
• تخم گشنیز را پودر کرده و به نسبت مساوی با شکر یا عسل مخلوط کنید که برای تقویت بدن بسیار مفید است.
• برای نرم کردن سینه از جوشانده تخم این گیاه استفاده می کنند. بدین صورت که 10 تا 30 گرم از آن را در یک لیتر آب دم کنید و مانند چای با شکر بنوشید.
• برای بر طرف کرن تب و سرماخوردگی مفید است. برای این منظور یک سوپ رقیق از آب مرغ و گشنیز تازه تهیه کنید و پس از چند مرتبه مصرف، اثر معجزه آسای آن را ببینید.
• تخم این گیاه شیر مادران شیرده را زیاد می کند. برای این منظور باید 2 تا 5 گرم از آن را با کمی عسل تناول کنند.
• قاعده آور و ادرار آور است.
• برای تسکین درد دندان تخم این گیاه را بجوید.
• خوردن تخم آن معده را تقویت می کند. و به همراه غذا به هضم آن کمک می کند.
• معده و روده را ضد عفونی می کند و کرم کش است. برای این منظور 2 تا 5 گرم تخم بو داده آن مصرف شود.
• جوشانده تخم این گیاه یا خوردن تخم بو داده، اسهال خونی و بیماری های عفونی روده مثل تب تیفوئید را بهبود می بخشد، چون شدیداً میکروب کش است.

مزایای عرق گشنیز

• آشامیدن یک لیوان عرق گشنیز در طول روز فشار خون را کاهش می دهد.
• علاوه بر این نوشیدن این عرق پیش از خوردن غذا از بروز نفخ و سوء هاضمه پیشگیری می نماید. و برای جلوگیری از ناراحتی های معده نیز سودمند است.
• در رفع و درمان جوش صورت بسیار مؤثر است.
• ضد باکتری و کرم است.
• مصرف این عرق برای نیرومند ساختن حافظه مفید است.
• در درمان بیماری هایی مثل بواسیر، دیابت، اسید اوریک و خون ریزی داخلی مؤثر می باشد.
• برای رفع خستگی و تقویت اعصاب توصیه می شود که روزانه دو فنجان عرق گشنیز در صبح و عصر بیاشامید.
• ضد تشنج است و باعث شادی و نشاط می شود.
• از خاصیت خواب آوری نیز بهره مند می باشد.
• برای افزایش اشتها و تقویت نمودن قلب و روده آشامیدن سودمند می باشد.
• مغز و کبد را تقویت می نماید. و در درمان سوزش زبان مؤثر است.

کاربرد های درمانی گشنیز

• بر طرف کردن بواسیر

10 گرم تخم گشنیز را بو دهید تا قهوه ای رنگ شود. آن را پودر کنید و با مقداری سرکه مخلوط کنید و چند روز آن را بنوشید تا بواسیر بر طرف شود.

• تسکین درد گوش

برای تسکین درد گوش و درد عصب صورت یک قاشق غذاخوری پودر تخم گشنیز را در یک لیوان آب بجوشانید و گوش را بخور دهید.

• تقویت حافظه

برای تقویت حافظه 15 گرم تخم این گیاه و 15 گرم تخم شنبلیله را با هم بکوبید با عسل مخلوط کنید. صبح به صبح یک قاشق میل شود.

• بر طرف کرن درد دندان

10 گرم تخم این گیاه را در چهار لیتر آب بریزید و بگذارید بجوشد تا حجم آن به یک لیتر برسد. آن را کمی سرد کنید و در دهان مزه کنید تا درد دندان بر طرف شود.

• رفع سوزش ادرار

برای سوزش و سختی ادرار، چهار قاشق آب گشنیز همراه یک لیوان عرق خارخاسک یا خارشتری استفاده شود.

• تسکین درد صورت (نورالژی فاسیال)

برای تسکین درد صورت با دم کرده تخم این گیاه سر و صورت را بخور دهید. همچنین می توانید 5 گرم تخم گشنیز در 150 سی‎سی آب دم کنید و روزی 3 استکان میل نمایید.

• اختلال حواس

برای اختلال حواس که با عصبانیت همراه باشد، ترکیب آب گشنیز + آب لیمو شیرین + کمی عرق کاسنی صبح ناشتا یک لیوان میل کنند.

• دیابت

کسانی که دیابت دارند روزی 2 گرم تخم این گیاه را دم کنند. هر ماه سه روز بیشتر میل شود.

• لاغری

عرق این گیاه برای لاغری مثل یه معجزه اثر می کند. برای اینکه وزن ایده عالی داشته باشید فقط کافیی است این عرق را در سبد غذایی خود جای دهید. این عرق به عنوان یک تنظیم کننده بافت های بدن عمل میکند. عرق این گیاه برای لاغری با بهبود سوخت و ساز بدن ، اندام ایده آلی را به شما هدیه میدهد. همچنین به سلامت روده کمک میکند که باعث میشود مواد مغذی بهتر در بدن جذب شود.

کاربرد های گشنیز

• آشپزی

تخم گشنیز سرشار از  ویتامین A، ویتامین C، ویتامین B6، آهن، منیزیم، کلسیم، پتاسیم و فیبر است. می توانید آن را آسیاب کنید. و از پودر گشنیز در غذا های مختلف استفاده کنید. بنابراین استفاده از این ادویه در غذاها علاوه بر طعم خوبی که به غذا می دهد. می تواند برای تامین ویتامین های ذکر شده مفید باشد. کاربرد پودر این گیاه بیشتر در این غذا ها می باشد :

• پلو ها : لوبیا پلو، عدس پلو، سبزی پلو و …..
• کتلت، شامی، کباب تابه ای
• انواع خورشت
• سوپ
• ماهی: برای از بین بردن بوی زهم ماهی و طعم دار کردن آن، در کنار دیگر ادویه ها می توانید از پودر گشنیز هم استفاده کنید.
• میگو: پودر این گیاه به عنوان یک طعم دهنده عالی در میگو کاربرد دارد. که طعم و عطر بی نظیری به میگو می دهد.
• ترشی مخلوط
• ترشی لیته
• فلافل

• عرق گشنیز

عرق گشنیز از جمله عرقیجات گیاهی است که خواص درمانی فراوانی دارد. از جمله خواص این عرق می توانیم به موارد فوق اشاره کنیم. بهبود کارکرد کبد، افزایش سطح انرژی، رفع خستگی. درمان زخم‌های دهانی، بهبود و درمان کم خونی، حفظ مجاری ادراری از عفونت. درمان آرتریت و جلوگیری از ریزش مو.

 این عرق گیاهی برای درمان مشکلات اعصاب و مشکلاتی مانند اختلال حواس اشاره کرد. برای درمان این نوع از بیماری ها اعصاب و روان کافی است مقداری عرق گشنیز را با آب لیمو شیرین و عرق کاسنی ترکیب کنید. و صبح ها به صورت ناشتا مصرف شود.

آشامیدن یک لیوان عرق این گیاه در طول روز فشار خون را کاهش می دهد . علاوه بر این نوشیدن این عرق پیش از خوردن غذا از بروز نفخ و سوء هاضمه پیشگیری می نماید. و برای جلوگیری از ناراحتی های معده نیز سودمند است .

• دمنوش

دمنوش ها یکی از راه های موثر استفاده و مصرف گیاهان و سبزیجات خوراکی و دارویی هستند. دمنوش گشنیز خواصی همچون رفع بیماری های گوارشی، دردهای سر شکم، رفع سرفه، رفع بی اشتهایی، رفع عفونت های ادراری، پایین آوردن تب و درمان اسهال خونی دارد.

برای مصرف این گیاه به عنوان دمنوش می تونین 2 قاشق چایخوری از پودر آن یا مقدار مناسبی از گیاه تازه را به 200 میلی لیتر آب جوش اضافه کنید. و پس از 15 دقیقه محلول رو صاف و یک فنجون از آن را در میان وعده های غذایی مصرف کنید. میزان مصرف مجاز به صورت روزانه 3 فنجون در روز است.

⇐ پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از وضعیت جشنواره ها و محصولات جدید تهرانسلر، صفحه اینستاگرام ما را دنبال نمایید.

منبع : نمناک