گلپر، پولک خوش طعم
گُلپَر گیاهی گلدار، علفی، دوساله و پایا از خانوادهٔ چتریان است. این گیاه در مناطق مختلفی از نیمکره شمالی رویش دارد. و همچنین بومی ایران است. در ناحیه های نمناک کوهستانی ایران و مناطق پیرامونی از جمله مناطق کوهستانی شهرستان شفت و تالش استان گیلان می روید. همهٔ گونه های سردهٔ گلپر معطر هستند. و برخی گونهها در آشپزی ایرانی بهعنوان ادویه کاربرد دارد. در بختیاری کرسم یا کرسو نام دارد. و به کباب میپاشند و آن را در ترشی می ریزند.
در مازندران این گیاه کولیک نامیده می شود. و همراه با باقلای پخته بهعنوان ادویه استفاده می شود. گونه های دیگری از گلپر مثل گونه کاندیکانز در صنعت دارو سازی و همچنین طب سنتی کاربرد دارد. دستهٔ گیاهان دارویی است که ارزش خوراکی که دارد. و در طب سنتی و صنعت دارو سازی نیز از آن استفاده های فراوانی می شود. این گیاه دارای مواد معطر مخصوص و مرکب از صمغ های مختلف است. جوانه ها، ساقه ها و غنچه های نورستهٔ آن بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند. دانه های خشک این گیاه، معطر است که همراه با غذاها و به عنوان ادویه مصرف عمومی دارد.
انواع گلپر
گلپر 2 نوع دارد. یکی خوشبو که به آن گلپر و کولاپر می گویند. و نوع دوم آن انجدان بد بو می باشد. که به آن گیاه انغوزه، گیاه انگژد، گیاه انگشت گنده، گیاه حلتیت منتن و گیاه حلتیت سیاه گفته می شود. نوع خوشبوی آن در همه کوهستان های ایران می روید. مخصوصا دامنه البرز و قسمت های شمالی در شمیران، گچسر، رودبار قصران و جاده شمشک.
و نوع بد بوی آن در جنوب شرقی ایران، استان فارس و کوههای خراسان به طور خودرو به عمل می آید. که از صمغ آن که انغوزه و انگژد خوانده میگردد. و جهت صادرات استفاده می شود. اما متاسفانه به صمغ نوع خوشبوی گلپر که مفیدتر است در حال حاضر توجهی نشده است .
خواص درمانی گلپر
شواهد باستان شناختی نشان می دهد که گیاهان دارویی طی دوره پارینه سنگی مورد استفاده قرار می گرفتند. مصریان باستان در کتاب معروف خود پاپیروس اطلاعات زیادی در مورد صدها گیاه دارویی مانند سیر، سرو کوهی و شاهدانه و… را نگاشته اند. یکی از گیاهان دارویی که از گذشته تا کنون مورد استفاده دارویی قرار می گیرد، گلپر است.از گلپر در گذشته برای درمان تشنج، التهاب و بیماری های قارچی استفاده می کردند، اخیراً محققان به این نتیجه رسیده اند که این گیاه پتانسیل کاربردهای درمانی جدیدی نیز دارد.
♦ گلپر گرم و خشک است. مصرف بیش از حد گیاه موجب سردرد در گرم مزاج ها می شود.
-
خاصیت ضد التهابی
این گیاه، خواص ضد التهابی مشخصی دارد. بنابراین برای درمان بیماری هایی مانند ورم مفاصل و نقرس مفید است. که سبب التهاب مفاصل استخوان و ایجاد درد شدید می شوند. با کاهش تورم، درد در بیماران ورم مفاصل و نقرس کاهش می یابد.
-
درمان زخم
استفاده از این گیاه، برای درمان زخم های پوستی توصیه می شود. کاربرد عصاره گیاه روی زخم ها، به ضد عفونی کردن آن ها و جلوگیری از گسترش آن ها کمک می کند.
-
درمان بیماری های قارچی
یکی از بیماری های شایع قارچی، کف پای ورزش کاران است. این بیماری عمدتاً در افراد با سیستم دفاعی ضعیف و تحت درمان سرطان و افراد مبتلا به دیابت بیشتر یافت می شوند. برای درمان عفونت از این گونه گل کوهی در منطقه مبتلا استفاده کنید و اجازه دهید خشک شود. این کار را دو بار در روز انجام دهید تا اینکه عفونت درمان شود.
-
درمان تشنج
تریترپنس، ترپنوئیدها و آلکالوئیدها موجود در گیاه گلپر در درمان تشنج بسیار موثر است. و به جلوگیری از تشنج و کنترل کردن آن کمک می کند. داشتن یک شیشه انفوزیون از برگ این گیاه کمک خواهد کرد که فرکانس تشنج را پایین بیاورید.
-
ویژگی ضد دیابتی
استفاده از عصاره گلپر در ایجاد کاهش علائم دیابتی ها کمک می کند. دو عامل اصلی ریسک، عبارتند از:هیپرتریگلیسریدمیا و هیپوکلسترولمی برای دیابت. شایع ترین بیماری ها، عبارتند از:آترواسکلروز و بیماری عروق کرونر که پس از بروز دیابت در بیمار رخ می دهد.
-
سلامت مو
گلپر سرشار از ویتامین E می باشد که به تحریک جریان اکسیژن در بدن و پوست سر کمک می کند. با افزایش متابولیسم بدن مواد مغذی که برای رشد مو ضروری هستند را در بدن ذخیره می سازد. به ترکیب اکسیژن با خون کمک می کند. و برای سلول های مو مفید است و باعث بازسازی سلول های مرده مو می شود.
کاربرد های گلپر
-
در ترشی
گلپر معمولا در انواع ترشی ها استفاده می شود. این گیاه علاوه بر عطر، طعم بسیار خوبی به ترشی نیز می دهد. حت میتوان به تنهایی ترشی آن را درست کرد. همچنین به دلیل طبع گرمی که دارد همراه با باقالای پخته طعم بسیار دلنشینی را ایجاد می کند.
-
با انار
گلپر باعث می شود که نفاخی انار برطرف شود و فرد با مصرف انار دیگر دچار نفخ نشود. انار اگر با دانه مصرف شود باعث یبوست می شود. ولی مصرف همراه با گلپر باعث می شود که هضم سریعتر رخ دهد. یکی از مشکلاتی که انار برای شما ایجاد می کند سوزش سردل است که با افزودن گلپر از بین می رود.
-
با باقلا پخته
یکی از خوراکی های پر طرفدار شب های زمستانی باقلای بخارپز به همراه سرکه و گلپر است. در خیابان ها و برخی اغذیه فروشی ها باقلای پخته بفروش می شود. که ممکن است به دلیل عدم رعایت نکات بهداشتی موجب مسمومیت شود. طبع باقلا سرد است و معمولا به همراه گلپر که دارای طبع گرم است مصرف می شود.
-
چای، دمنوش و شربت
دمنوش این گیاه به سادگی می تواند باعث هضم بهتر غذا شود و از بروز نفخ در بدن جلوگیری کند. یکی از مهمترین خواص این دمنوش این است که از آن با عنوان ضد عفونی کننده و میکروب کش یاد می کنند. قدرت ضد اسپاسم نیز از خواص گیاه گلپر است. اگر معده و دستگاه گوارشی شما دچار آسیب است، حتما مصرف دمنوش گلپر را در برنامه غذایی تان قرار دهید. این گیاه دارویی به سادگی می تواند رفکلس معده، حالت تهوع، استفراغ و تمامی اختلالات گوارشی شما را درمان کند. چای آن نیز می تواند به سادگی تمامی کرم های درون روده شما را نابود کند.
دمنوش گلپر برای لاغری
یک قاشق غذا خوری پودر گل پر را در یک قوری بریزید. و اجازه دهید با آب دمای ۸۰ درجه سانتی گراد به مدت ۱۵ دقیقه دم بکشد. این دمنوش کمی تلخ است. و برای شیرین کردن آن می توانید از عسل یا نبات استفاده کنید. بهتر است برای تهیه این دمنوش قوری چینی استفاده کنید.
♦ نکته: مصرف بیش از حد این دمنوش گیاهی مفید برای افرادی که بیماری قلبی دارند توصیه نمیشود. زیرا باعث افزایش تپش قلب می شود. همچنین مصرف چای گلپر برای خانم های باردار هم ممنوع است. چون خطر سقط جنین را افزایش می دهد.
⇐ پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از وضعیت جشنواره ها و محصولات جدید تهرانسلر، صفحه اینستاگرام ما را دنبال نمایید.
منبع : ویکی پدیا ، نمناک ، چی شی