زیره ، ریزه میزه شگفت انگیز
زیره دانه ای معطر و ضد نفخ است که گیاهی شبیه بوته هویج دارد. برگهای این گیاه 20 الی 30 سانتی متر و ارتفاع آن تقریبا 50 سانتی متر است. میوه این گیاه نیز هلالی شکل و دارای خطوط برجسته به اندازه 2 میلی متر است. دو نوع از این گیاه در دنیا وجود دارد به نام زیره سبز و زیره سیاه. زیره سبز و سیاه دارای مقادیر بالایی فیبر هستند. و با کاهش اشتها و افزایش متابولیسم بدن به لاغری و کاهش وزن سریع افراد کمک می کنند. همچنین مقادیر بالای فیبر موجود در این گیاه برای کاهش چربی شکم مفید است. نوع سبز آن هم به صورت پرورشی و هم خودرو یافت می شود.
جنس، گونه، نوع اسانس و ترکیبات گیاه زیره سبز با سیاه کاملاً متفاوت است. و اثرات دارویی آن ها نیز در بعضی موارد تفاوت دارد. به همین دلیل میزان مصرف آن ها نیز متفاوت خواهد بود. مقدار مصرف نوع سیاه، که در بسیاری از غذاها مصرف می شود، میتواند ده برابر نوع سبز باشد. بوی متفاوت این دو نوع گیاه نیز به دلیل متفاوت بودن ترکیبات اصلی اسانس آن ها است.
انواع زیره
دانه زیره سبز در حقیقت همان میوه گیاه است که ارتفاع آن 2 میلی متر و به شکل هلالی و دارای 5 خط برجسته می باشد. این گیاه دو نوع دارد: زیره سبز با نام علمی cuminum cyminum L و زیره سیاه که به زیره ایرانی معروف است. و با نام علمی Carum carvil شناخته می شوند. این دو نوع زیره بسیار به یکدیگر شبیه هستند اما تفاوتهایی نیز دارند. زیره سبز به رنگ سبز روشن است. و دانه های آن حجیم و دارای عطر کمتری نسبت به زیره سیاه می باشد.
-
زیره سبز
این نوع زیره هم به صورت پرورشی و هم خودرو یافت می شود. در ایران نوع پرورش آن وجود دارد که از اجزای اصلی پودر کاری می باشد. و برای تقویت طعم غذاها مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در داروهای سنتی از سالها قبل استفاده می شود. این نوع گیاه به عنوان طعم دهنده در محصولات تجاری و غذایی کاربرد دارد. و فاکتور اساسی پودرهای کاری و چیلی می باشد.
به کمک تقطیر با بخار آب، روغن زیره سبز را به دست می آورند. و برای مزه دار کردن چاشنی ها، نوشیدنی ها و دسرها قابل استفاده می باشد. از آن برای عطر موجود در لوسیون ها، عطرها و کرم ها استفاده می شود. این گیاه یک ادویه خوراکی و غیر سمی می باشد اما امکان ایجاد آلرژی وجود دارد.
-
زیره سیاه
این نوع گیاه معروف به زیره کرمانی است. و یکی از سوغاتی های معروف این استان می باشد. که در مناطق کوهستانی به صورت خودرو رشد می کند. شهر بافت استان کرمان مرغوب ترین نوع این گیاه در ایران را بصورت خودرو دارد. وقتی که این گیاه خشک می شود به دانه زیره سبز شباهت دارد. ادویه این دانه ها بسیار عالی است. و به همین دلیل است که در غذا های هندی، آلمانی و روسی مورد استفاده قرار می گیرد.
نوع سیاه این گیاه حاوی کارون هستند که برای نابود کردن کرم های انگلی استفاده می شود. به کشتن کرم ها در معده کمک می کند. مصرف منظم دانه های آن به نابودی کرم معده به طور طبیعی بدون هیچ عارضه جانبی کمک می کند.
پودر زیره
ساده ترین روش استفاده از زیره در غذا، مصرف آن بصورت پودر است. بنابراین اگر به صورت دانه خشک است، باید آن را آسیاب کنید. همچنین می توانید برای داشتن پودر صاف و یکدست، آن را خیس کنید و سپس بجوشانید. تا جایی که آب آن کاملا خشک شود و در نهایت از صافی عبور دهید. پودر بدست آمده را می توانید به برنج در حال جوشیدن اضافه کنید. همچنین اضافه کردن این پودر به روغن گرم نیز باعث می شود عطر و طعم زیره در ظرف پراکنده شوند.
روش دیگر طرز استفاده از این پودر در غذا به این صورت است که به سایر ادویه های پودری اضافه کنید. و همراه آنها درون غذا بریزید. برای استفاده از این گیاه در غذا بهتر است زیره سیاه را انتخاب کنید. و بهتر استآن را قبل از طبخ غذا آسیاب کنید. و بلافاصله با غذا ترکیب کنید تا عطر و طعم خود را حفظ کند.
زیره پلو
زیره پلو یکی از غذ اهای خوشمزه و سنتی ایرانی است. برای مشاهده آموزش کامل و مرحله به مرحله طرز تهیه آن در ادامه با ما همراه باشید.
مواد لازم برای 4 نفر :
برنج | چهار پیمانه |
زیره | دو الی سه قاشق غذا خوری |
گوشت چرخ کرده | سیصد گرم |
پیاز | یک عدد |
نمک، فلفل سیاه، زردچوبه | به میزان کافی |
کره و روغن | به میزان کافی |
-
مرحله اول
برای تهیه زیره پلوی مجلسی ابتدا درون یک ظرف مناسب مقداری آب و ۱ قاشق نمک می ریزیم. سپس به خوبی هم می زنیم تا نمک درون آب حل شود. در ادامه برنج را درون آب نمک می ریزیم و اجازه می دهیم خیس بخورد. زمان خیسانیدن برنج بستگی به تازگی آن دارد. اگر برنج تازه باشد، نیاز نیست مدت طولانی خیسانیده شود. در ادامه یک قابلمه مناسب را تا نیمه آب پر می کنیم و روی حرارت زیاد قرار می دهیم تا آب شروع به جوشیدن کند.
-
مرحله دوم
در این مرحله ۱ قاشق چایخوری نمک و ۱ قاشق غذاخوری روغن مایه به آب اضافه می کنیم. پس از اینکه آب جوش آمد، برنج خیسانیده را به قابلمه اضافه می کنیم. حالا به مدت ۸ تا ۱۲ دقیقه زمان می دهیم تا برنج نرم شود. پس از اینکه دانه های برنج به خوبی نرم شدند و مغزشان کمی گیر داشت، برنج را آبکشی می کنیم. حالا در یک قابلمه مناسب مقداری روغن می ریزیم و برای ته دیگ زیره پلو به سلیقه خود از نان یا سیب زمینی استفاده می کنیم.
-
مرحله سوم
در این مرحله کمی برنج روی ته دیگ می ریزیم. سپس مقداری زیره روی برنج می پاشیم. به همین ترتیب تمام برنج و زیره را درون قابلمه می ریزیم. حالا روی شعله ملایم، شعله پخش قرار می دهیم. و قابلمه را روی شعله پخش کن قرار می گذاریم. حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت زمان نیاز است تا دم بکشد.
-
مرحله چهارم
در همین حین پیاز را رنده می کنیم و آب اضافی اش را می گیریم. سپس به همراه گوشت چرخ کرده و مقداری نمک، فلفل سیاه و زردچوبه با هم ترکیب می کنیم. مخلوط گوشت چرخ کرده را به کوفته های قلقلی به اندازه فندق تبدیل می کنیم. سپس یک تابه مناسب روی حرارت قرار می دهیم و کمی رو غن اضافه می کنیم. پس از اینکه روغن داغ شد، کوفته ها را به تابه اضافه می کنیم. کوفته قلقلی ها را به خوبی سرخ می کنیم و کنار می گذاریم.
-
مرحله پنجم
در ادامه پس از اینکه زیره پلو به طور کامل دم کشید، مقداری کره به آن اضافه می نماییم. و آنرا درون قابلمه به خوبی مخلوط می کنیم. سپس در دیس می کشیم و به همراه کوفته قلقلی سرو می کنیم.
کالری زیره
هر ۱۰۰ گرم زیره حاوی ۳۳۳ کالری می باشد. این ادویه بسیار کم کالری است.
لاغری با زیره چگونه زیره سبب کاهش وزن میشود؟
این گیاه حاوی ترکیبی به نام فیتواسترول است. که به کاهش کلستروله ای بد کمک میکند. شاید به همین دلیل است که در پژوهش ها گروه مصرف کننده زیره، سطح کلسترول و چربی خون کمتری داشتند. از دیگر دلایلی که این گیاه برای لاغری مفید می باشد این است که زیره نیز مانند دیگر ادویه ها روی سوخت و ساز بدن اثر می گذارد. برای مثال افزایش تندی غذا، سوخت و ساز بدن را بالا می برد. با اینکه تاثیر این ماده کم است اما هنگام ترکیب با روش های دیگر به کاهش وزن کمک می کند.
زیره حاوی ماده فعالی به نام تیموکینون است. این ماده طبیعی شیمیایی، خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارد. که در کاهش وزن به بدن کمک می کند. تیموکینون با مبارزه با رادیکال های آزاد، سموم بدن را پاکسازی می نماید. و همچنین با کمک به سلول های بدن برای پاسخ دادن به انسولین و گلوکز، میزان قند خون را پایین نگه می دارد.
دمنوش زیره سبز برای لاغری
نوع سبز این گیاه به دلیل اینکه گیاهی گرم و ضد نفخ می باشد برای لاغری مناسب است. برای تهیه دمنوش زیره سبز یک قاشق غذا خوری پودر آسیاب شده زیره را به مدت 15 الی 20 دقیق مانند چای، دم کنید و بنوشید. اگر می خواهید تاثیر معجزه گر آن را برای لاغری مشاهده کنید، بهتر است این دمنوش را نیم ساعت قبل از غذا میل نمایید.
⇐ پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از وضعیت جشنواره ها و محصولات جدید تهرانسلر، صفحه اینستاگرام ما را دنبال نمایید.
منبع : نمناک ، دکتر کرمانی ، چی شی