جادوی عطر هل

هِل میوه ای کوچک به اندازه بند انگشت با پوست تیره و دانه های خوشبو است. هل، میوه گیاهی از تیره زنجبیل هاست. و انواع مختلفی شامل هل سیاه، هل سفید و هل سبز دارد. که نوع سبز آن عطر تندتری دارد. این دانه یکی از چاشنی های معطر مورد استفاده در بعضی از غذاها، نان ها، شیرینی ها و به خصوص مربا ها و طعم دهنده بعضی نوشیدنی ها مثل چای است. هندی ها و پاکستانی ها و جنوب بلوچستان ایران بیشترین مصرف کننده های هل در جهان هستند. طبع این دانه خوش بود از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است.

انواع هل

هل به سه دسته تقسیم می شود:

1. هل سبز
2. هل سیاه
3. هل سفید

هل سبز

این نوع دانه در جنوب شرق آسیا یافت می شود. عطر هل سبز از دیگر گونه های آن ( سفید و سیاه ) بیشتر است. چاشنی معطری ست که در طبخ غذا، پخت نان و شیرینی استفاده می شود. شکل آن به صورت غلاف هایی کوچک است که درون آن دانه های سیاه رنگ و خوشبو است. هم دانه و هم غلاف عطر و طعم دلپذیری دارد. و عاملی برای طعم دادن به غذاهای هندی به حساب می آید.

• فواید هل سبز

فواید بسیار این دانه سبز رنگ موجب شده که این ادویه جایگاه ویژه ای در درمان طب سنتی پیدا کند. هندی ها، پاکستانی ها و جنوب بلوچستان ایران از این دانه گیاهی معطر بیشتر استفاده می کند. در طب چینی این نوع دانه در درمان بیماری های معده و روده استفاده می شود. از آن به عنوان دانه یا پودر در صنعت مرباسازی و کمپوت سازی استفاده می شود. و در طبخ گوشت سفید هم کاربرد دارد. همچنین به صورت دانه یا کوبیده در چای یا قهوه برای خوشبو کردن آن استفاده می شود. یکی دیگر از ویژه گیهای هل سبز این است که سبب چاق شدن می شود. زیرا اشتها را افزایش می دهد.

♦ از نوشیدنی های بسیار مشهور در هند چای هل و زنجبیل است.

هل سیاه

دسته دوم هل سیاه است که میوه گیاه چند ساله و علفی است و همچنین از خانواده زنجبیل هاست. این دانه های سیاه نام های دیگری دارد که مهم ترین آن هیل غراب و قافله کبار است. میوه های آن اول شهریور با قطر 25 تا 50 میلیمتر بوجود می آید. که در هر دانه 12 دانه نا منظم قهوه ای رنگ با بویی معطر و مزه ای شیرین دارد. کشورهایی از جمله هندوستان، ترکمنستان، ایران مخصوصا شهر کرمان بزرگترین تولید کننده این دانه های پر خاصیت هستند.

• فواید هل سیاه

دانه های این گیاه دارای آنتی اکسیدان های قدرتمندی هستند. که در درمان بیماری ها موثر هستند. مطالعات نشان می دهد که سرشار از ترکیبات منحصر به فرد از جمله ترپی نئول، ترپنین، فورمیک اسید و استیک اسید است. این دانه ها بسیار مقوی هستند و نقش پررنگی در ساخت داروها دارند.

هل سفید

نوع دیگر از انواع این دانه های شگفت انگیز، هل سفید می باشد که گیاه علفی و چند ساله است. ساقه های زیر زمینی و منشعب دارد. که ساقه های زیرزمینی آن ضخیم و طویل است. و ساقه های هوایی آن بهم پیچیده به ارتفاع حدود تا 3 متر می رسد. این نوع هم از تیره زنجبیل هاست. برگهایی ساده، متناوب و بیضی شکل دارد. گیاهی بوته ایست با گل های بوته ای کوچک و سفید رنگ که در مرکز گل رنگ بنفش خودنمایی می کند. میوه هل سفید کپسولی شکل است. بسیار معطر است و محتوی دانه های سخت سیاه مایل به قهوه ای رنگ است.

• فواید هل سفید

هل سفید ادویه معطری ست که در صنایع غذایی، شیرینی پزی، عطر سازی استفاده می شود . طبیعت آن خیلی گرم و خیلی خشک می باشد. حاوی پروتئین، کلسیم اکسالات و سیلیس است. که بخش مورد استفاده آن دانه های داخل آن است. برای استفاده از این نوع گیاه معمولا دانه های داخل آن را دم می کنند. باید توجه کرد که مصرف بیشتر از 3 گرم در روز هل سفید برای بدن مضر است.

مهم ترین خواص هل

• مطابق این نظر جویدن دانه های هل پس از صرف غذا ضمن کمک به هضم و گوارش بهتر غذا، می تواند بوی نامطبوع دهان را نیز خنثی کند.
• مصرف دم کرده آن مفرح، مقوی معده لطیف و بادشکن است.
• دانه های آن خواص گرما بخشی دارد و معده و روده‌ها را تقویت می کنند.
• اشتها را تحریک می کند و عمل گوارش غذا را بهبود می بخشد.
• نوشیدن دم کردهٔ داغ آن موجب تسکین کولیت، سوءهاضمه، نفخ، حالت تهوع و بی‌حالی می شود.
• مانع ترشح زیاد اسید معده می شود.
• یکی از خواص ویژه و بسیار ارزشمند این دانه، جلوگیری از تشکیل خلط در گلو است.م
• می توان آن را به محصولات لبنی و پودینگ ها افزود تا اثر شیر را که موجب تشکیل خلط در گلو می شود را خنثی کند و به گوارش آن نیز کمک کند.
• دانه های آن خاصیت داروی اکسپکتورانت را دارد. و سینوس ها و برونش ها، بینی و سینه را از خلط و ترشحات اضافی پاک می کنند.
• خواص گرما بخش و انرژی زا دارد. از این رو به بهبود روحیه و بازیابی انرژی و توان از دست رفته کمک می‌کند.
• اضطراب و نگرانی را کاهش می دهد و در رفع افسردگی مؤثر است.
• کلیه‌ها را تقویت می کند
• برای درمان شب ادراری کودکان مفید است.
• مصرف زیاد آن تپش قلب را افزایش می‌دهد.

کاربردهای هل

اگر از طرفداران کلوچه، حلوا و شیرینی های سنتی باشید، احتمالا می دانید که طعم ویژه ی آنها بیشتر از هر ادویه ی دیگری به دلیل وجود هل است. یکی از ادویه جات معطر است که به عنوان ملکه ی ادویه ها شناخته شده است. و یکی از گران قیمت‌ترین ادویه هاست. که پس از زعفران و وانیل در رتبه ی سوم قرار دارد. بد نیست بدانید خواص هل فقط به معطر کردن خوراکی ها محدود نمی شود و کاربردهای درمانی بسیار زیادی دارد.

•  آشپزی :

یکی از اصلی ترین مشکلات در زمان پخت انواع غذا های گوشتی، نحوه مرینت و طعم دار کردن گوشت است. شما می توانید برای مرینت انواع گوشت قرمز و سفید، آنها را در مخلوطی از ادویه جات و طعم دهنده های حاوی هل قرار دهید. و اجازه دهید تا برای چند ساعت درون یخچال استراحت کند. این کار بوی زهم و ناخوشایند گوشت را با عطر و طعمی مطلوب و دلپذیر جایگزین می نماید. و طبع سرد گوشت را نیز تا حدودی تعدیل می کند.

• شیرینی پزی :

شما همچنین می توانید هل سبز را در دستور پخت انواع حلوا، شیرینی، فرنی، بستنی، پودینگ، کیک، کاسترد، نان و دیگر دسرها جای دهید. این کار طعمی گرم، معطر، کمی تند و بسیار دلپذیر به دسر شما میبخشد. و اشتهای سایرین را نیز بر می انگیزد. مخصوصا اگر در پخت حلوا از آن استفاده شود عطر و طعم بی نظیری ب حلوا می دهد.

• انواع نوشیدنی :

یکی از خاص ترین کاربردهای هل سبز، در تهیه انواع نوشیدنی و دمنوش هاست. شما می توانید دانه هل را کمی شکاف داده و آن را همراه با چای یا دمنوش مورد نظر خود درون قوری یا فرنچ پرس قرار دهید. جالب است بدانید که می توان قهوه را نیز با هل سبز ترکیب کنید. و نوشیدنی فوق العاده خوش طعم و معطری تهیه نمایید. برای این کار کافی است تا دانه های قهوه را همراه با دانه هل سبز آسیاب کنید و پودر بدست آمده را به همان روش عادی تهیه قهوه، دم کنید.

کالری هل

هر ۱۰۰ گرم این دانه حاوی ۳۱۱ کالری است. یک قاشق چای‌خوری (۲ گرم) حاوی ۶ واحد کالری است.

نحوه ی نگهداری از هل

⇐ پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از وضعیت جشنواره ها و محصولات جدید تهرانسلر، صفحه اینستاگرام ما را دنبال نمایید.

منبع : ویکی پدیا ، بینا